မဟာဗ်ဴဟာ အျမင္၊ မဟာဗ်ဴဟာ အေတြး

    မဟာဗ်ဴဟာကို Strategy ဟု လူတိုင္းသိၿပီးျဖစ္သည္။ မူရင္းစကားလံုးမွာ စစ္ဘက္မွ ဆင္း သက္လာသည္။ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္မ်ားအနက္ လြယ္ကူစြာသိႏိုင္ေသာ ဖြင္႔ဆိုခ်က္တစ္ခုမွာ (A plan designed to achieve a particular long-term aim) ျဖစ္သည္။ သတ္မွတ္ထားေသာ ေရရွည္ရည္မွန္းခ်က္တစ္ ခုကိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အေသအခ်ာပံုစံျပဳေရးဆြဲထားေသာ အစီအမံတစ္ခုဟုနားလည္ႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္တစ္ခုမွာ (The art of planning and directing) စီမံထားျခင္း၊ လမ္းၬန္ျခင္းတို႔၏ အ တတ္ပညာလည္း ျဖစ္သည္။
စီမံခန္႔ခြဲေရးပညာဆိုင္ရာမွ အ႐ိုးစင္းဆံုးေသာ အဓိပၸာယ္ဖြင္႔ဆိုခ်က္မွာ (A set of tactics to achieve mission) ရည္မွန္းခ်က္ ေပါက္ေျမာက္ေစရန္ နည္းဗ်ဴဟာ အစုအေပါင္းတစ္ခု ျဖစ္သည္ဟုလည္း နားလည္ႏိုင္ျပန္သည္။ ဆိုရလွ်င္ မဟာဗ်ဴဟာရည္မွန္းခ်က္သည္ နည္းဗ်ဴဟာရည္ မွန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ(Goal , Objective) စသည္တို႔ထက္ ျမင္႔မားေသာရည္ရြယ္ခ်က္ (Mission) ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သလို ေရတိုကိစၥေျမာ္ျမင္မႈမဟုတ္ဘဲ ေရရွည္ကိစၥ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တစ္ရပ္ လည္း ျဖစ္သည္။

မ်ားစြာ တာသည္

တစ္ဦးခ်င္း၊ မိသားတစ္စုခ်င္းအဆင့္၌ မ်ားစြာ မသိသာလွေသာ္လည္း ေကာ္ပိုရိတ္အဆင္႔မွ အထက္ဘက္တြင္ မဟာဗ်ဴဟာအျမင္၊ မဟာဗ်ဴဟာအေတြးသည္ ဦးေဆာင္သူတို့အ တြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာအေျခခံအရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ျဖစ္လာ သည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအဆင့္၌မူ အနည္းဆံုးေဒသ တြင္းStrategic View , Strategic Thinking တို့ျဖင္႔ အားၿပိဳင္ၾကရေသာ အေျခအေနျဖစ္ လာသည္။ ႐ိုးစင္းေသာ မဟာဗ်ဴဟာသေဘာ ကို ငယ္စဥ္စစ္မႈထမ္းတိုက္ပြဲျဖစ္စဥ္တြင္ စတင္ သတိထားမိလာသည္။ ကိုယ့္ဘက္ကG-3 ၏ က်ည္ဆန္က ကလီဗာ (၇ ဒသမ ၆၂)႐ွိသည္မို႔ ရန္သူကို ထိခိုက္လွ်င္ တံုးကနဲ ျဖစ္သည္။ ရန္သူ႔ဘက္ကက်ည္ဆန္က ကလီဗာေသးသည္မို႔ ႐ုတ္တရက္ မေသႏိုင္၊ ဒဏ္ရာရသူကို ျပဳစု၊ ထမ္းပိုးရေသာေၾကာင္႔ အပိုအင္အားကုန္သည္။ ေတာႀကီးမ်က္မည္းထဲျဖစ္၍ အနာရင္းၿပီး လူ နာေအာ္ေသာအခါ က်န္သူမ်ား ေျခာက္ျခား ၾကရသည္။ မိုင္း ျဖစ္စဥ္တြင္ ပို၍ဆိုးေသး၏။ က်ည္ဆန္တစ္ေထာင္႔ထုတ္လုပ္မႈ၌ပင္ မဟာ ဗ်ဴဟာသေဘာ သက္ေရာက္ေနလွ်င္ မ်ားစြာ ႀကီးမားေသာ အေရးအရာမ်ား၌ မဟာဗ်ဴဟာ သေဘာတရားမ်ား ကင္းလြတ္ႏိုင္ေတာ႔မည္ မဟုတ္ေခ်။ မည္မွ်ထက္ျမက္ေသာ မဟာဗ်ဴ ဟာအျမင္ႏွင္႔ မည္မွ် တာ ေသာ မဟာဗ်ဴဟာ အေတြးကို စဥ္းစားႏိုင္ျခင္းကသာ အေရးႀကီးလာ ပါသည္။

မဟာဗ်ဴဟာသမား လီကြမ္ယူ

စင္ကာပူသည္ ၿမိဳ႔ျပႏိုင္ငံငယ္မွ်သာ ျဖစ္ သည္။ လူဦးေရ (၄) သန္းမွ်သာရွိေသာ အ တိမ္းအေစာင္းမခံသည္႔ ႏိုင္ငံေလးျဖစ္၏။ မေလးရွားထံမွ ေရခ်ိဳကို ဝယ္ယူသံုးစြဲေနရ သည္။ စစ္ဆင္ေရးေကာင္းျဖင္႔ ဆင္ႏႊဲလွ်င္ နာရီ ပိုင္းမွ်ႏွင္႔ က်ဆံုးသြားႏိုင္ေသာ အေျခအေနျဖစ္ သည္။ အင္ဒိုနီး႐ွား၊ မေလးရွားတို႔ကို မ်က္ႏွာခ်ိဳ ေသြးေနရေသာ လီကြမ္ယူကို ဆယ္စုႏွစ္ (၃) ခုမွ် ၾကာၿပီးေသာအခါ အင္တာဗ်ဴး၌ ေမးခြန္း တစ္ခု ေမးခဲ႔သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံက စစ္တိုက္လာရင္ ခုခံကာကြယ္ႏိုင္ မယ္လို႔ ယူဆပါသလား ဟာ…. . စင္ကာပူ ခဏေလးနဲ႔ က်သြားႏိုင္ တာေပါ႔၊ ဒါေပမဲ့ လာတိုက္မယ္႔ႏိုင္ငံကို အရင္ ေမးလိုက္ပါဦး၊ ျပႆနာေတြကို ရွင္းႏိုင္ရဲ႔လား လို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို မရေသးမီ လီကြမ္ယူ အေနျဖင္႔ သံတမန္လမ္းေၾကာင္းမွ အားလံုးႏွင္႔ အဆင္တေျပျဖစ္ေအာင္ ဆက္ဆံခဲ႔ရသည္။ ႏွစ္ ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္အတြင္း ႏိုင္ငံကို ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုး တက္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ မေရာက္ေရာက္ ေအာင္ပို႔ေဆာင္သည္႔ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ သူ့ ႏိုင္ငံေလးကို မဟာဗ်ဴဟာက်က် အကာအ ကြယ္ေပးျခင္းကိုလည္း စြမ္းေဆာင္ခဲ႔ပါ၏။

စင္ကာပူႏိုင္ငံေသးေသးေလးကို စစ္လက္နက္ တို့ျဖင္႔ ကာကြယ္ထားသည္ထက္ ဘ႑ာေရး ထီးျဖင္႔ ကာကြယ္ထားျခင္းက ပို၍ လံုၿခံဳစိတ္ခ် ရမည္ဟူေသာ မဟာဗ်ဴဟာအေတြးအျမင္ကို လီကြမ္ယူ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လိုက္ႏိုင္ခဲ႔ပါ သည္။ စင္ကာပူသည္ ကမၻာ့စတုတၳအႀကီးဆံုး ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အခ်ာ ျဖစ္လာခဲ့ရ သည္။ တစ္ကမၻာလံုးႏွင္႔ ဆက္စပ္ေနေသာ စေတာ႔ေဈးကြက္ႀကီး ရွိေနပါသည္။ စင္ကာပူ ကိုစစ္တိုက္ရန္ မဆိုထားဘိ၊ စစ္ရိပ္စစ္ေငြ႔သန္း႐ံု မွ်ႏွင္႔ပင္ ကမၻာ့ဘ႑ာေရးေဈးကြက္ႀကီး က ေမာက္ကမ ျဖစ္သြားႏိုင္သည္။ စစ္တိုက္ရန္ ျပင္ဆင္ေသာႏိုင္ငံကို က်န္ႏိုင္ငံမ်ားက ျပန္၍ စစ္တိုက္ေပးမည္႔ အေနအထားကို လီကြမ္ယူက ဖန္တီးထားျခင္းျဖစ္သည္။ ကာကြယ္ေရးအသံုး စရိတ္သည္ မ်ားစြာႀကီးမားလွ၏။ ထိုအသံုး စရိတ္ကို မ်ားစြာခ်ိဳးၿခံႏိုင္ၿပီး ဘ႑ာေရးစီး ဆင္းမႈမွ စင္ကာပူအက်ိဳးအျမတ္မ်ားစြာ ရရွိေန ျပန္ပါေသးသည္။ ယေန႔ လူဦးေရ ၄ ဒသမ ၅သန္းမွ်သာရွိ ေသာ စင္ကာပူကို မည္သည္႔ႏိုင္ငံကမွ် မ်က္ ေစာင္းမထိုးရဲၾကပါ။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအတြက္ ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး၏ မဟာဗ်ဴဟာအဆင္႔ အ ေတြးအျမင္ႏွင္႔ စီမံေဆာင္ရြက္မႈ ျဖစ္ပါသည္။ လက္ရွိအေနအထားသည္ စင္ကာပူအတြက္ ယွဥ္ ၿပိဳင္ႏိုင္စြမ္း (Competitiveness) ရွိေနေသာ္လည္း ေနာက္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္စုစာ ၏ ေနာက္ပိုင္းအတြက္ လီကြမ္ယူက ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ထပ္မံလုပ္ေဆာင္ေနျပန္ပါၿပီ။

ေကာ္ပိုရယ္တိုက္ေဇးရွင္းသည္ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္း၏မဟာဗ်ဴဟာ

မ်က္ေမွာက္ကာလသည္ အရင္းရွင္ စနစ္၏အေျခခံျဖစ္ေသာ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇး ရွင္းႏွင္႔ ဖရီးမားကတ္တို႔၏ အေပါင္းအစပ္ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႔ေသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဒီမိုက ရက္တိုက္ေဇးရွင္းျဖစ္စဥ္တြင္ အလိုက္သင္႔ အ လ်ားသင္႔ ပါဝင္ႏိုင္ၾကေသာ္လည္း အခ်ိဳ႔ေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ လိုက္ပါႏိုင္ျခင္းမရွိၾကေခ်။ အထူး သျဖင္႔ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ အစြန္းေရာက္ႏိုင္ငံ မ်ားမွာ ဆန္႔က်င္တတ္ၾကသည္။ အရင္းရွင္စနစ္ ဟူေသာ Capitalism တြင္Free-Market ကို ရင္႔က်က္စြာ အသံုးခ်ျဖတ္သန္းလာခဲ႕ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ား၌ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္မ်ား ကို သင္ခန္းစာအျဖစ္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ႕ၿပီး၊ က်င္႔သံုး ခဲ႕ၿပီး ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတိုင္းသည္ မိမိတို႔ႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြား (National Interest) ကို ဦးစားေပးၾကသည္ ခ်ည္းျဖစ္သည္။

ဒီမိုကေရစီႏွင္႔ လြတ္လပ္ေဈး ကြက္က်င္႔သံုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားေလေလ ေရွ႔တန္း ေရာက္ႏွင့္ၿပီးေသာႏိုင္ငံမ်ား (Developed Countries/Rich Countries) တို႔အတြက္ အ က်ိဳးမ်ားေလေလျဖစ္သည္။ နည္းပညာအသာ စီး၊ စီမံခန့္ခြဲမႈေကာင္း၏ အသာစီး၊ ကိုယ္က်ိဳး စီးပြားကာကြယ္ေရးအသံုးခ်ႏိုင္မႈ၏ အသာစီး မ်ားျဖင္႔ ပို၍အက်ိဳးအျမတ္ရႏိုင္ေလေလ ျဖစ္ သည္။ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ တံခါးပိတ္ႏိုင္ငံ မ်ားအေနျဖင္႔လည္း ထိုလမ္းေၾကာင္းမွတပါး အျခားေရြးရန္မရွိ၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုး တက္လာရန္ ကမၻာ႔ေရစီးေၾကာင္းႀကီးျဖစ္ေသာ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇး႐ွင္းႏွင္႔ ဖရီးမားကက္ကိုပင္ ျဖတ္ေက်ာ္ရမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံအက်ိဳးစီးပြား (National Interest) ထက္ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားေရး ေရွ႔တန္းတင္တတ္ေသာ တစ္ပါတီ၊ အာဏာရွင္မ်ားက ရတတ္သျဖင္႔ ခုခံကာကြယ္ထားၾကျပန္သည္။ ဤတြင္ အေမရိကန္ႏွင္႔ အလားတူႏိုင္ငံ တို႔က ဒီမိုကေရစီ၏ မဟာဗ်ဴဟာျဖစ္ေသာ Corporate culture ယဥ္ေက်းမႈအတြက္ oratization ဟူေသာ ေကာ္ပိုရိတ္စနစ္ျဖန္႔က်က္ ျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ ေကာ္ပိုရိတ္ ယဥ္ေက်းမႈသည္ ‘ဒီမိုကေရစီယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ အေျခခံလကၡဏာမ်ား တူညီၾကပါသည္။ဒီမိုကေရစီကို တိုက္႐ိုက္လက္ခံႏိုင္ရန္ တြန္႔ဆုတ္ ၾကေသာ ႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေကာ္ပိုရိတ္ယဥ္ ေက်းမႈကိုဦးစြာအျမစ္တြယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေစျခင္းသည္ မဟာဗ်ဴဟာက်ေသာ အစီအမံတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါ သည္။ ယေန႔ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ေကာ္ပိုရိတ္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာင္းစြာထြန္းကားခဲ့ၿပီး တျဖည္း ျဖည္း ဒီမိုကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈသို႔ ကူးေျပာင္းလာ ၾကၿပီျဖစ္သည္။

ေဒသတစ္ခုတြင္ ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္း ျဖစ္စဥ္၏ အစေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ျဖစ္ပြားေန ပါသည္။ ႏွစ္အေတာ္ၾကာကပင္ ေကာ္ပိုရိတ္ ယဥ္ေက်းမႈကို အေမရိကန္တို႔ ကလပ္စည္း ထည္႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ဆက္သြယ္ေရး နည္း စနစ္ထြန္းကားျခင္းက ယဥ္ေက်းမႈအကူးအ ေျပာင္းကို မ်ားစြာအေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ကူးစက္မႈႏႈန္း ပို၍လ်င္ျမန္လာခဲ႔၏။ ပို၍အား ႀကီးလာခဲ႔၏။ ေဒသတြင္းဘာသာတူ ႏိုင္ငံမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ ကူးေျပာင္းႏိုင္ရန္ အေမရိ ကန္တို႔ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္တို႔၏ ဦးစားေပးမဟာဗ်ဴဟာမွာ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို ၿဖိဳခြဲရန္ျဖစ္သည္။ ဘာလင္ တံတိုင္းၿဖိဳခ်လိုက္ႏိုင္သည္မွစ၍ ကြန္ျမဴနစ္ စနစ္တို႔ က်ဆံုးသြားခဲ႔သည္။ အေမရိကန္တို႔၏ ပထမဦးစားေပး မဟာဗ်ဴဟာေပါက္ေျမာက္မႈ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယဦးစားေပး မဟာဗ်ဴဟာမွာ ယခု ဒီမိုကရက္တိုက္ေဇးရွင္းျဖစ္စဥ္၏ အစ ပိုင္းတြင္ရွိေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည္။

ဦးေဆာင္သူတို႔ မျဖစ္မေနလိုအပ္

မဟာဗ်ဴဟာ အေတြးအျမင္သည္ ဦး ေဆာင္သူအဆင္႔မ်ား၌ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ေသာ အရည္အခ်င္း ျဖစ္သည္။ သာမန္အေတြး၊ သာ မန္အျမင္တို႔မွ်ျဖင္႔ေတာ႔ မလံုေလာက္ေတာ႔ ေခ်။ ေခတ္သစ္၏ လ်င္ျမန္ေသာအဟုန္ျဖင္႔ အ ေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္စဥ္တြင္ ပို၍လိုအပ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံသည္ ေရွးကကဲ႔သို႔ တံခါးပိတ္ကာ ခပ္ထီးထီးေန၍မရေတာ႔ေသာ ကာလျဖစ္သည္။ အနည္းဆံုးေဒသအဆင့္ အပူးအေပါင္း၊ အၿပိဳင္ အဆိုင္တို့ရွိလာၿပီ ျဖစ္သည္။ မဟာဗ်ဴဟာ အ ေတြး၊ မဟာဗ်ဴဟာအျမင္ မရွိေသာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္းဆက္ဆံေရး၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး မ်ား၌ မ်ားစြာ ေနာက္က်န္ရစ္မည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာကုန္သြယ္ေရး၌လည္း မ်ားစြာအက်ိဳး ျဖစ္ထြန္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ေခ်။ စင္ကာပူသည္ ႏိုင္ငံေသးေသာ္လည္း ဩဇာႀကီး၏။ မဟာဗ်ဴဟာ အေျခခံတည္ ေဆာက္ႏိုင္ခဲ႔ေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။ အာဖရိက တိုက္၏ ႏိုင္ငံစုမ်ားသည္ အရြယ္အစားအားျဖင္႔ ႀကီးမားေသာ္လည္း ဩဇာတစ္စံုတစ္ရာ အင္ အားေကာင္းစြာ မရွိေခ်။ ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ အရည္အေသြးကြာျခားမႈေၾကာင္႔ ျဖစ္သည္။

ေခါင္းေဆာင္တို႔၏ အရည္အေသြး၊ ပညာအ တိမ္အနက္သည္မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္၏ အ တိုင္းအဆျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ေခါင္း ေဆာင္ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံစံု ေကာ္ပိုေရးရွင္းႀကီး၏ CEO တစ္ဦးတည္းက မဟာဗ်ဴဟာကို ပံုေဖာ္ႏိုင္ သည္မဟုတ္ေခ်။ အႀကံေပးမ်ား၊ လက္ေထာက္ မ်ား၏ အပံ႔အပိုးျဖင္႔သာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ လူ႔အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္မႈသည္ အေရးႀကီးလာပါ၏။ ဤအ ခ်က္ကို အေရးတယူသိရွိၾကေသာ ေခါင္း ေဆာင္မ်ားက လူ႔အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရးကို မဟာဗ်ဴဟာတစ္ရပ္ခ်မွတ္၍ ေဆာင္ ရြက္လာၾကပါသည္။ CEO တစ္ဦး၊ ေခါင္း ေဆာင္တစ္ဦးသည္သက္တမ္းတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္း ႀကီးတစ္ခု၏ သက္တမ္းသည္ မ်ိဳးဆက္ေပါင္းမ်ား စြာအထိ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ အရွည္သျဖင္႔ တည္တံ႔ခိုင္ၿမဲရန္ အေမြဆက္ခံသူမ်ား ပညာ ေတာင္႔တင္းႀကံ႔ခိုင္ရန္ လူ႔သားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို အေရးတယူ ေဆာင္ရြက္ သင့္ၾကပါသည္။ ဤသည္ကပင္ မဟာဗ်ဴဟာ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။

ေဒါက္တာေနဇင္လတ္

မူရင္းဆုိဒ္။ ။ http://ecovisionjournal.com/coverstory/?year=5&month=3&VOL=121