ဘာသာေရး၊ သံဃာ ႏွင့္ ႏူိင္ငံေရး

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း

လူ ေနမႈဘ၀အဆင့္အတန္းေတြ နဲ ့ဒီကေန ့ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပသနာေတြ က တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္လြန္းတင္ ယက္လုပ္ ထားတဲ့ ပုိးခ်ည္ထည္ေတြလိုပါဘဲ။ ႏူိင္ငံတကာ၀ါဒ နဲ ့ အမိ်ဳးသား၀ါဒ၊ စီးပြားေရးနဲ ့ ႏိူင္ငံေရး၊ ႏိူင္ငံေရးနဲ ့ လူမႈေရး၊ လူမႈေရးနဲ ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာေရး၊လူမိ်ဳးေရး နဲ ့ ယဥ္ေက်းမႈ..ဒါေတြ က ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုတည္းရဲ ့အစိတ္အပို္င္းေတြပါဘဲ။

ႏူိင္ငံေရး ဆိုတာ သူ ့ရဲ ့သဘာ၀အစစ္အမွန္ ကေတာ့ ဘ၀ထဲကို ထိုးေဖာက္စိ္မ့္၀င္ ေနျခင္းပါဘဲ။ ဒါေပမယ္ ့ တစ္ခ်ိဳ ့ေတြ အခုထိေျပာေနႀကဆဲကေတာ့ "ႏိူင္ငံေရးဆိုတာ ညစ္ပတ္တဲ့ အရာ" ပါဘဲတဲ့။
ဒါမွန္ပါသလား၊ ေသခ်ာတာ ကေတာ့ မမွန္ပါဘူး၊ ႏိူင္ငံေရး ဆို တာ မညစ္ပတ္ပါ၊ သူ ့ကို ညစ္ပတ္ေအာင္ေရြးခ်ယ္တဲ့ လူေတြ ကသာ ညစ္ပတ္တာပါ။ ဒါဆို ႏိူင္ငံေရးဆိုတာ ဘာလဲ။ သာမာန္လူသားတစ္ေယာက္ မေရာက္ရိွႏိူင္ေလာက္ေအာင္ သိပ္ႀကီးက်ယ္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အရာလား။ အမွားေတြကုိိေျပာဆို တုိင္းျပည္ကိုဦးတည္ရာမဲ့ ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းတဲ့ နည္းပညာလား။ ရိုးသားတဲ့ စိတ္ေတြ ကို အျမတ္ထုတ္တဲ့ ပညာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ႏိူင္ငံေရးဆိုတာ ဥာဏ္ေျမကတုတ္ နဲ ့ သတိနဲ ့ ဖိနင္းရမယ့္ အႏၱရာယ္လႊမ္းတဲ့ ေျမျပင္မိ်ဳးလား။ ႏိူင္ငံေရးဆို တာ ကြ်န္ေတာ္တို ့အျမဲ ေႀကြးေႀကာ္ေနတတ္တဲ့ လူမိ်ဳးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ဘာသာစကား စတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္သက္သက္တင္ဘဲလား။

တကယ့္အမွန္ကေတာ့ ႏိူင္ငံေရးဆိုတာ လွမ္းမမီေအာင္ ျမင့္မားတာ မဟုတ္သလို နိမ့္က်တဲ့ဟာလဲ မဟုတ္ပါဘူး။ မ်က္လွည့္ လဲမဟုတ္၊ နကၡတ္ပညာ မဟုတ္သလို ေမွာ္အတတ္ လဲမဟုတ္ပါဘူး။ သတိထား နင္းျဖတ္ရမယ့္ အႏၱရာယ္ ကြင္းျပင္လဲမဟုတ္ပါဘူး။ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ လူမိ်ဳးေရး၀ါဒလဲမဟုတ္ပါဘူး။ သူဟာ ကြ်န္ေတာ္တို ့ရဲ ့နိစၥဓူ၀ ဘ၀ေတြထဲ က ျဖတ္သန္းေနရတဲ့ လမ္းေတြ ထဲမွာ အခန္းက႑ေတြနဲ ့ခီ်တက္ေနတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။အရစ္တိုတယ္(လ) ေျပာခဲ့သလို "လူဆိုတာမိ်ဳးက ႏိူင္ငံေရး သတၱ၀ါ" ပါဘဲ။ ႏူိင္ငံေရးဆို တာ ကြ်ႏု္ပ္တို ့ရဲ ့ျဖစ္တည္မႈ၊ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့ရဲ ့ အလုပ္ပါဘဲ။

အလုပ္သမားကထိုက္တန္ ျမင့္မားတဲ့ အလုပ္လုပ္ခ နဲ ့ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ကို လိုခ်င္တယ္။ လယ္သမားက သူ ပိုင္တဲ့လယ္ နဲ ့ေျမဧက ကို တုိးတက္ ပြားမ်ား ေအာင္လုပ္ခ်င္တယ္။ စာေရး စာခီ် ၊ အရာရိွေတြ ကလဲ ပ်င္းရိစရာေကာင္းတဲ့ ရုံးခန္းေတြထက္ ပိုလို ခ်င္မယ္။ ေတာင့္တ လုိအပ္ေနရတာေတြ ပူပန္ေႀကာင့္က်ျခင္းေတြ ကကင္းေ၀းတဲ့ အလုပ္ေတြ ကိုရခ်င္ ရွာခ်င္တယ္။ ကုန္သည္ နဲ ့ပြဲစားေတြ ကလဲ မွ်တတဲ့ ကုန္သြယ္မႈနဲ ့ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ေတြ ကို လိုခ်င္တယ္။ ဒီ ျပည္သူေတြ အားလုံးအတြက္၊ သူတို ့ ေတာင္းဆိုရာ ဦးတည္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပို မို ေကာင္းမြန္အဆင့္ ျမင့္တဲ့ ဘ၀ေတြ၊ သူတို ့ စိတ္ ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြရေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ဆို တာ ႏိူင္ငံေရး ပါဘဲ။

ဒီလိုဆို ႏိူင္ငံေရး ဆို တာ မညစ္ပတ္ ပါဘူး။ အႏၱရာယ္ လႊမ္းေနတာ လဲ မဟုတ္ပါဘူး။ အံ့ႀသ ဘနန္း ျဖစ္ေလာက္တဲ့ မ်က္လွည့္ လဲ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခ်ိဳ ့ကေျပာႀကတယ္ ႏိူင္ငံေရး က ဘာသာေရးတဲ့။ ဒါလဲမမွန္ပါဘူး။ ညစ္ပတ္တဲ့ ႏိူင္ငံေရး သမား ေတြက သာ တကယ့္ ျပည္သူ ့ဘ၀ အေရး ေတြ ကို ဖုံးကြယ္ဖို ့သို ့တည္းမဟုတ္ ေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို ့ ျပည္သူလူထု ကို ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေအာင္ ေျပာဆိုႀက တာပါ။ ႏိူင္ငံေရး က ဘာသာ ေရး ပါလို ့ေျပာဆို တဲ့ လူေတြ ဟာလဲ ႏိူင္ငံေရး သမား အစစ္မဟုတ္ ဘဲ အခြင့္အေရး သမားေတြ သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာသာေရး ဆို တာ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ ရဲ ့ကိုယ္ပိုင္သိမႈ တရားပါ။ ႏူိင္ငံေရး ဆို တာကေတာ့ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းတစ္ခုလုံးအတြက္ လူမႈသိပၸံ ဘာသာရပ္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို ့သိျမင္ထားရမွာ က လူ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ ့ သူ ့ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရး ေတြ နဲ ့ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ ယုံႀကည္မႈ၊ ဆုေတာင္းမႈ စတာေတြ ေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္ တို ့ က ဘာသာေရး နဲ ့ႏိူင္ငံေရး ကို ျခားထားတဲ့ စည္း ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆြဲ ကိုထားရမယ္။ ဘာသာေရး နဲ ့ႏိူင္ငံ ေရး ကိုကြ်န္ေတာ္တို ့ ေရာ ေႏွာ ျပစ္ လိုက္လို ့ရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္ တို ့ဟာ ဘာသာကို ကုိးကြယ္ယုံႀကည္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ ကို ဆန္ ့က်င္တာ ဘဲ ျဖစ္ေန မယ္။ ႏိူင္ငံေရး ဆို တာ ဘာသာေရး မွ ကင္းလြတ္ေသာ သိပၸံဘာသာ ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လူမႈ ၀န္းက်င္ေလ့လာတဲဲ့ေဗဒ မွာ ဘာသာေရး အေျခခံ သေဘာတရားေတြ ျဖစ္တဲ့ ခ်စ္ခင္မႈ၊ အမွန္တရား နဲ ့ မွန္ကန္တဲ့ ေနထိုင္ျခင္း အစရိွတာေတြနဲ ့ အျငင္းပြားရန္ျဖစ္ ေနတာမိ်ဳးမရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာေရး လို ့အေရျခံဳ အမည္တပ္လိုက္တဲ့ အခိ်န္မွာ ေတာ့ ယုတၲိမဲ့ျခင္းနဲ ့ အျမတ္ထုတ္ျခင္း၊ တရားမမွ်တမႈ နဲ ့ အယူသည္းျခင္း ဆို တာ ေတြ ဆုပ္ကိုင္မိျပီး လူထု က ဆန္ ့ က်င္ လာပါလိမ့္မယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အေနျဖင့္္ လူတစ္ခ်ိဳ ့က လူမႈ၀န္းက်င္ကို အႏၱရာယ္ ျပဳလာျပီဆိုရင္ သူတို ့ကို ကာကြယ္ဖို ့၊ သူတို ့ကိုယ္တိုင္ တရားဥပေဒေတြ ျဖစ္သြားတာကို ကာကြယ္ဖို ့၊ မေကာင္းတဲ့အနာဂါတ္နမိတ္ဆိုးအေႀကာင္းႏိႈးေဆာ္ ေဟာႀကားသင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကြ်ႏ္ုပ္ တီထြင္ထားတဲ့ အယူစနစ္ တစ္ခု မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့ရဲ အေနာ္ရထာ ဘုရင္ ႀကီး ကိုယ္တိုင္ အေရးယူ ျပဌာန္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်ႏ္ူပ္တို ့ရာဇ၀င္ထဲမွာ ဒီလိို သန္ ့စင္ေျပာင္းလဲေရး ေတြကို ႏိူင္ငံနဲ ့အ၀ွန္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္း ကလဲ ဒါေတြ ဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ လုပ္အပ္တဲ့ အရာ၊ ဘာသာေရး အရ ပိတ္ပင္ထားတဲ့အရာမ်ား မဟုတ္ဘူး လို ့သက္ေသ ျပထားခဲ့ပါတယ္။ အမွန္ပါ။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အပ္ရာတဲ့ ကိစ ေတြ ဟာ ဘာသာေရး ကိုလဲ ခိ်တ္ဆက္ေနပါတယ္။ သာဓကေတြ ကေတာ့ ပုပ္ရဟန္းမင္းနဲ ့မင္းဧကရာဇ္မ်ား အႀကား အတိုက္အခံျပဳမႈမ်ား၊ အေနာ္ရထာဘုရင္ႏွင့္ အရည္းႀကီးမ်ား အေရး၊ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့နဲ ့အရင္းႏွီးဆုံးဥပမာျဖစ္တဲ့ သမၼာက်မ္းစာ ဆုံးမမႈ အတိုင္း ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အလံေတာ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပမာေတြ အကုန္လုံးက ဘာသာတိုင္းမွာ နဲ ့လူမႈ၀န္းက်င္မွာ၊ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား လုပ္အပ္တဲ့ အရာ မ်ားတည္ရိွေနမႈ ကို သတိေပးေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့ဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တို ့လုပ္အပ္ရာ ေသာအေရး ကိစ (Priestcraft) နဲ ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး (priesthood) ဆုိတာ ကို သီးသန္ ့ခြဲ ျခားထားရပါလိမ့္မယ္။ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့၏ ခြင့္မျပဳေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးအေရးကိစ မ်ားသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ျဖစ္တည္မႈမွ အလွမ္းးကြာေစရန္ သက္ေရာက္မည္မဟုတ္ေပ။ အျငင္းပြား စရာျဖစ္မည္ဆိုလ်င္ေတာ့ ကြ်ႏ္ူပ္တို ဘုန္းေတာ္ႀကီး မ်ား၏ သာသနာ့၀န္ေဆာင္ေပးေနမႈ ႏွင့္ လူမႈ အသိုင္းအ၀န္း ကို ဦးေဆာင္ဦးရြက္ ျပဳေပးေနမႈ တို ့ ကို ရွင္းလင္းစြာ သိျမင္ထားရေပလိမ့္မည္။

ကြ်ႏု္ပ္တို ့ ၏ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ လူမႈ ေရး၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားစြာ ကို ထမ္းထားရေပသည္။ လူငယ္လူရြယ္မ်ားကို ပညာသင္ႀကားေပးျခင္း ႏွင့္ ဗမာႏိူင္ငံ၏ အဆင့္အတန္းျမင့္ မားလွေသာ စာေပ မ်ားမွာ လည္း ထို ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ား ၏ ရလာဒ္ ႀကီးမ်ားျဖစ္ေပသည္။ ကြ်ႏု္ပ္တို ့၏ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား သည္ ကြ်နု္ပ္တို ့၏ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ ျမိဳ ့ျပ တည္ေထာင္မႈမ်ား ကို ႀကြယ္၀ေစခဲ့ေပသည္။ အေရး ကိစတိုင္းတြင္ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့လူမႈ အသိုင္းအ၀န္းကို ေ့ရွသို ့ခီ်တက္ ႏိုင္ေစရန္ ကူညီ ခဲ့ ႀကေပသည္။ ထို ကဲ့သို ့ေသာ လူမႈ ၀န္ေဆာင္မႈ မ်ားေႀကာင့္ ကြ်ႏ္ူပ္တို ့သည္ ကြ်ႏ္ုပ္တို ့၏ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အား ေက်းဇူးအေႀကြး ႀကီးမားစြာ တင္ရိွေနေပသည္။

ဗုဒၶဘာသာ သည္ ကြ်ႏ္ူပ္တုိ ့ျပည္သူ အမ်ားစု ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်ႏ္ူပ္ ကိုယ္တိုင္ ရိုးသားစြာ ယုံႀကည္္တာကေတာ့ မိရိုးဖလာဘာသာေရးအခန္းအနားဓေလ့ျပဌာန္းမႈေတြ ပယ္ျပီး၊ သူ ့ရဲ ့ တကယ့္ အႏွစ္သာရကို သိေအာင္လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ ဒီကမၻာေပၚမွာ အႀကီးျမတ္ဆုံး ဒႆန တရားတစ္ခုပါဘဲ။ ဒါေႀကာင့္မို ့ကြ်နု္ပ္အေနႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား ကို အထူး ေလွ်ာက္ထား ပန္ႀကားခ်င္ပါတယ္။

" ဆရာေတာ္သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္တို ့ဘုရား၊ အရွင္ဘုရားတို ့သည္ ႀကီးျမတ္လွေသာသာသနာ ကို ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားျဖစ္ေတာ္မူပါေပသည္။ ထို သာသနာေတာ္ႀကီးအား သန္ ့စင္ျခင္း ႏွင့္ ကမၻာသို ့ေပးဆက္ျခင္း အတြက္ ေက်းဇူးျပဳျခင္းအလို ့ငွာေလွ်ာက္ထားအပ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္ျမတ္တို ့အေနျဖင့္ ဗမာ ႏိူင္ငံ တစ္ခု တည္း အတြက္သာမက ခ်စ္ခင္ျခင္း၊ ညီေနာင္ သားခ်င္း စိတ္ဓာတ္ျပန္ ့ပြားေစရန္ အတြက္ ကမၻာတစ္ခုလုံး ရိွ ျပည္သူ မ်ား ထံသုိ ့ ပါ ႀသ၀ါဒ သ၀ဏ္လႊာ ပါးေစခ်င္ပါသည္။ ဒီယေန ့ ကမၻာႀကီး အတြင္း တေန ့တျခား လို အပ္လာေနေသာ ထို ဆုံးမ သ၀ဏ္လႊာ ကို တပည့္ေတာ္တို ့နာႀကား ျပီး အေလးေပး လုိက္နာ ပါမည္။ဆရာေတာ္ အရွင္သူျမတ္တို ့ဘုရား၊ ဆရာေတာ္မ်ား အေနျဖင့္ ကမၻာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ ခ်စ္ခင္မႈမ်ား ျပန္ ့ပြားေစရန္ အတြက္ အလြန္ က်ယ္ျပန္ ့ေသာ ျမင့္ျမတ္လွေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား စြာ ရိွေန ပါသည္ ဘုရား၊ ထို အရာမ်ား သည္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား ၏ ျမင့္ ျမတ္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျမင့္ ျမတ္ေသာ ႏိူင္ငံေရး မ်ား ပင္ ျဖစ္ပါေပသည္။"

"ေမတၲာ ထား၍ ျပည္ သူ အားလုံး တို ့၏ စိတ္္မ်ားကို ေႀကာက္ရျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေစ ရန္ (free from fear) ၄င္း၊ အျမင္က်ဥ္း ၍ အျမင္လြဲမႈမ်ား၊ လ်စ္လ်ဴရႈမႈမ်ား ႏွင့္ အယူသည္းမႈမ်ား၊ မွ ကင္းေ၀းေစရန္ ၄င္း၊ ရည္သန္ ၍ ႀသ၀ါဒ ေပးႀကားေတာ္ မူပါ။ သူတို ့အား ပိုမို ျမင့္ျမတ္လာေစရန္ ႏွင့္ ပိုမို ေပ်ာ္ရႊင္ ဖြယ္ရာ ဘ၀ မ်ား ရရိွေစရန္ အတြက္ သင္ႀကား ဆုံးမေပးေတာ္မူပါ။ ထို အရာမ်ားသည္ အရွင္ျမတ္မ်ား ၏ အပ္ရာေသာ ၀န္တာမ်ား ျဖစ္သည့္ အတြက္ ေလွ်ာက္ထား အပ္ပါသည္ ဘုရား။"

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း
၁၉၄၆ ခုွႏွစ္
ဖဆပလ ညီလာခံ မိန္ ့ခြန္း မွ ေကာက္ႏူတ္ခ်က္၊

Copy link:  http://mindhamma.xanga.com